ACTRIS-PL

actris_logo_poland
actris_header

Projekt ACTRIS – Infrastruktura do badania
aerozoli, chmur oraz gazów śladowych


finansowany ze środków Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego w ramach Programu Operacyjnego Inteligentny Rozwój 2014-2020 (POIR), oś IV zwiększenie potencjału naukowo-badawczego, działanie 4.2 Rozwój nowoczesnej infrastruktury badawczej sektora nauki, Inteligentny Rozwój

Celem projektu jest:

Rozbudowa infrastruktury ACTRIS-PL, dostarczenie wysokiej jakości danych o zmienności czasowej i przestrzennej aerozoli w atmosferze oraz zwiększenie dostępności do nich, poszerzenie wiedzy w kilku głównych obszarach: zmiany klimatu, ograniczenie widzialności, jakość powietrza, zdrowie mieszkańców a także poprawa analiz meteorologicznych, prognoz pogody i jakości powietrza.

Beneficjenci Projektu:

  • Uniwersytet Wrocławski – Lider Projektu,
  • Instytut Geofizyki Polskiej Akademii Nauk,
  • Uniwersytet Warszawski,
  • Instytut Podstaw Inżynierii Środowiska Polskiej Akademii Nauk,
  • Uniwersytet Przyrodniczym w Poznaniu,
  • Uniwersytet Śląski w Katowicach,
  • Instytut Meteorologii i Gospodarki Wodnej – PIB.

Dofinansowanie projektu z UE: 11 616 598,24 PLN

Całkowity budżet projektu: 17 103 485,27 zł

Termin realizacji projektu: 01.04.2021 – 30.09.2023

Streszczenie projektu:

Infrastruktura badawcza ACTRIS-PL została wpisana na Polską Mapę Infrastruktury Badawczej w 2020 r, a tworzą ją jednostki naukowe zajmujące się badaniami atmosfery: Instytut Geofizyki PAN, Uniwersytet Warszawski, Uniwersytet Wrocławski, Instytut Podstaw Inżynierii Środowiska PAN, Instytut Meteorologii i Gospodarki Wodnej PIB, Uniwersytet Przyrodniczy w Poznaniu, Uniwersytet Śląski, a od 2021 r. Politechnika Warszawska.

W ramach realizacji projektu POIR 4.2 planowane jest poszerzenie posiadanej już infrastruktury badawczej i rozbudowa centrów we Wrocławiu, Rzecinie, Raciborzu, Sosnowcu, Zabrzu. Realizacja zadań wymaga doposażenia centrów o planowaną do zakupu infrastrukturę, m.in: stanowiska lidarowe (stacjonarne i mobilne), windprofiler, spektrometry cząstek, aparatura do pomiarów współczynników rozpraszania i absorpcji światła na aerozolu (aethalometr oraz nephelometr polarny), fotometry słoneczne, pyłomierze, ceilometry.

Zakres planowanych badań w ramach Projektu, które zostaną podjęte z wykorzystaniem infrastruktury badawczej, obejmuje:

  • analiza zmienności stężenia pyłu zawieszonego w profilu pionowym,
  • analiza transportu aerozoli pustynnych, wulkanicznych oraz emitowanych w wyniku pożarów zarówno naturalnych, jak i np. składowisk odpadów,
  • badanie wpływu aerozolu na klimat, w tym uwzględnienie wpływu aerozoli w modelowaniu procesów atmosferycznych,
  • modelowanie dyspersji zanieczyszczeń:
    • weryfikacja wyników modelu dyspersji zanieczyszczeń WRF-Chem, EMEP oraz CAMx, weryfikacja obserwacji satelitarnych,
    • asymilacja danych pomiarowych w modelach dyspersji zanieczyszczeń,
  • wykorzystanie metod mobilnych w badaniach środowiskowych,
  • aplikacja wyników pomiarów i modelowania do koncepcji Smart Cities w zakresie zarządzania jakością powietrza i zdrowiem mieszkańców oraz planów adaptacyjnych do zmian klimatu w miastach,
  • wdrażanie modeli atmosferycznych i dyspersji zanieczyszczeń do systemów zarządzania środowiskowego,
  • ocena potencjału energetycznego słońca i wiatru w oparciu o pomiary in-situ, teledetekcyjne i modele matematyczne.
  • Poza aspektami naukowymi infrastruktura ACTRIS-PL posłuży do wzmocnienia potencjału B+R w wymienianych poniżej obszarach:
  • zdrowie i dobrostan społeczeństwa oraz zagrożenia środowiskowe – przez dostarczenie danych o narażeniu na szkodliwe zanieczyszczenia atmosferyczne oraz dane do modelowania dyspersji i jakości powietrza;
  • zmiany klimatu – przez lepsze poznanie klimatotwórczej roli aerozoli, chmur i krótko-życiowych gazów śladowych;
  • elektro-mobilność i transport – dostarczenie danych do modelowania w celu kształtowania polityki transportowej, w tym elektro-mobilności;
  • bezpieczna i czysta energia – przez dostarczenie danych o zanieczyszczeniach w celu kształtowania polityki energetycznej oraz dostarczenie danych do krótkoterminowych, wysoko sprawdzalnych prognoz (nowcast-ów) usłonecznienia i wiatru na potrzeby energetyki odnawialnej;
  • świadomość społeczna – podniesienie świadomości społeczeństwa na temat klimatycznych i zdrowotnych efektów aerozoli, chmur i gazów śladowych przez dostęp do rozbudowanych serwisów udostępniana, analizy i prezentacji danych.
fundusze_europejskie